طرح «انتقال آب رودخانه كارون» هر وقت جدی می شود، بحث استیضاح وزیر نیرو هم بالامی گیرد. استیضاح نامجو وزیر نیروی دولت دهم، سه سال پیش، به همین صورت كلید خورد. اكنون نیز مخالفان و موافقان انتقال آب كارون، طرح استیضاح چیت چیان در مجلس را دنبال می كنند. 30 نماینده از استان های خوزستان و چهار محال و بختیاری و 13 نماینده استان اصفهان قصد دارند وزیر نیروی دولت یازدهم را به مجلس بكشانند. خواسته نمایندگان اصفهان اجرای طرح انتقال آب كارون است. در مقابل، نمایندگان استان های خوزستان و چهارمحال معتقد هستند كه وزارت نیرو صداقت ندارد و حرف های دوپهلو تحویل آنها داده است و با وجود ممنوعیت اجرای تونل های «بهشت آباد» و «گلاب2» در شورای عالی آب، این طرح ها در اصفهان در حال اجراست. این نمایندگان می خواهند به هر وسیله یی از اجرای طرح انتقال آب جلوگیری كنند. به طوری كه زمانیان، نماینده مردم شهركرد حتی طرح شكایت به مجامع بین المللی را نیز به میان آورده است. مردم هم در این مدت از پا ننشستند. شش زنجیره انسانی برای حفاظت از رودخانه كارون در اهواز و چندین تجمع اعتراض آمیز هم در چهارمحال و بختیاری برگزار شده كه آخرین آنها چند روز پیش تجمع چند هزار نفری مردم در شهركرد بود.

سیدشریف حسینی، عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی در این باره می گوید: با انتقال آب كارون به هر صورتی مخالف هستیم (چه با اجرای تونل و چه به صورت لوله). این طرح برای تامین مصارف آب كشاورزی و صنعت اصفهان اجرا می شود كه به هیچ وجه كارشناسی نیست.

وی با اشاره به ادعای اصفهان مبنی بر كمبود آب شرب، اظهار می كند: ما با تامین آب شرب مخالف نیستیم به شرطی كه ثابت شود این استان به آب شرب نیاز دارد. این در حالی است كه بر اساس مستندات معتقدیم كه كمبود آب شرب در میان نیست.

نماینده مردم اهواز در مجلس تاكید می كند: انتقال آب در صورتی منطقی خواهد بود كه بهینه سازی مصرف آب در صنایع و كشاورزی انجام شده باشد. همچنین تامین آب شرب مردم در اولویت باشد نه كشاورزی و برنج كاری. از آن گذشته در خوزستان آب مازادی برای انتقال وجود ندارد.


    طرح های میلیاردی

طرح های كوهرنگ یك و 2، قمرود و چشمه لنگان بیش از یك میلیارد مترمكعب آب كارون را به فلات مركزی منتقل می كنند. طرح كوهرنگ 3 نیز با ظرفیت انتقال 250 میلیون مترمكعب آب از كارون به اصفهان در آستانه بهره برداری است. اما طرحی كه مد نظر مسوولان و نمایندگان مردم اصفهان است موسوم به «بهشت آباد» انتقال بیش از یك میلیارد مترمكعب آب را در دستور كار دارد كه به دلیل اثرات شدید بر محیط زیست و معیشت مردم با مخالفت شدید استان های خوزستان و چهارمحال روبه رو است. شورای عالی آب در جلسه اخیر خود طرح استفاده از لوله به جای اجرای تونل را مطرح كرده كه با واكنش شدید نمایندگان اصفهان نیز روبه رو شده و به این ترتیب اصفهانی ها نیز به صف منتقدان وزارت نیرو پیوسته اند.


    كارون برای توسعه آب برها

ابتكار ،رییس سازمان حفاظت محیط زیست در سفر خود به خوزستان ضمن حمایت از زنجیره های انسانی حفاظت از رودخانه كارون به مردم وعده داد با هر طرحی كه به حیات این رودخانه آسیب برساند مخالفت خواهد كرد و هر طرحی باید مجوز ارزیابی زیست محیطی داشته باشد. این در حالی است كه طرح بهشت آباد پیش از این و در سال 87 از سوی سازمان حفاظت محیط زیست رد شد.

مدیركل حفاظت محیط زیست خوزستان در این رابطه می گوید: سازمان بازرسی در مكاتبات خود به صورت رسمی خواستار منتفی شدن این پروژه شده همچنین طرح با مخالفت مركز پژوهش های مجلس و دفتر فنی سازمان مدیریت منابع آب روبه رو شده است.

احمدرضا لاهیجان زاده از بین رفتن میلیون ها اصله نخیلات در آبادان و خرمشهر و تهدید آب شرب میلیون ها نفر در خوزستان را از تبعات انتقال آب كارون به فلات مركزی عنوان می كند و می افزاید: با كاهش آب، رودخانه قدرت خودپالایی خود را از دست می دهد و عملاغیرقابل استفاده می شود.

وی با اشاره به دو برابر شدن مصرف آب در اصفهان اظهار می كند: طرح توسعه فولاد مباركه و طرح توازن ذوب آهن در حال اجراست و صنایع پیشاپیش هزینه احداث طرح «بهشت آباد» را پرداخت كرده اند. بنابراین طرح انتقال آب كارون به اصفهان برای مصارف شرب نیست و برای توسعه صنایع آب بر است.


    مخالفت كارشناسان

كارشناسان نیز همچنان با اجرای طرح انتقال آب كارون به فلات مركزی مخالف هستند.

دكتر مهدی قمشی، محقق و استاد دانشگاه با اشاره به تغییر نام طرح انتقال آب و درخواست اصفهان برای تامین آب شرب می گوید: این پروژه به هیچ عنوان مبنای علمی ندارد و اصطلاحا حرف زور است. ما همچنان معتقدیم كه اصفهان كمبود آب شرب ندارد و مدیریت منابع آب در این استان است كه مشكل دارد و باید اصلاح شود.

وی می افزاید: اگر تامین آب شرب این استان مدنظر باشد، با بهره برداری طرح كوهرنگ3 این نیاز مرتفع می شود. البته این مساله نباید از نظر دور بماند كه با طرح های انتقال آب اجرا شده، استان اصفهان تا 20 سال آینده مشكل آب شرب نخواهد داشت. این در حالی است كه در كشور برای حل بحران آب در خوزستان فكر جدی نشده است.

مشاور استاندار خوزستان در امور آب با بیان اینكه منتظر علنی شدن مطالعات وزارت نیرو هستیم، تصریح می كند: می خواهیم بدانیم كمبود آب شرب در این طرح چگونه توجیه شده است. انتظار داشتیم وزارت نیرو همان گونه كه با كشاورزان یك استان جلسه می گذارد و نظرات آنها را می شنود، با متخصصان استان های دیگر هم جلسه یی تشكیل دهد و آنها را قانع كند.

این عضو هیات علمی دانشكده علوم آب دانشگاه چمران اهواز همچنین می گوید: اگر چه استان های كرمان و یزد نیاز به آب شرب دارند، اما نمی توان برای آباد كردن یك استان به دیگر مناطق ضرر وارد كرد. مشكل كم آبی دیگر استان ها با مدیریت تقاضا، بهبود یا تغییر روش های آبیاری، فرهنگسازی و تغییر الگوی كشت باید حل شود. انتقال آب اصلابه صرفه نیست و باید آخرین راه چاره باشد. راه های علمی تری برای تامین نیاز این استان ها وجود دارد. استفاده از آب بسته بندی برای شرب بهترین گزینه است و از هدرروی هزینه های ملی جلوگیری كند. شیرین كردن آب های شور دریا نیز راه حل دیگری است كه با توجه به خشك و كم آب بودن كشور، این مساله در آینده اجتناب ناپذیر خواهد بود و بهتر است به جای نابود كردن كارون از همین حالابه فكر اجرای این طرح باشیم.

 منبع: روزنامه اعتماد/ گزارش از نادره وائلی زاده